Dahilde İşleme İzni – Genel Çerçevesi

DAHİLDE İŞLEME İZNİ : İşleme, İyileştirme, Yenileme, Montaj, Onarım, Elleçleme vb.

Bilindiği üzere dahilde işleme rejimi bir üretim faaliyeti neticesinde ihracat yapan firmaların, ihraç edilen ürün için ihtiyaç duyulan hammadde, yardımcı madde ve ambalaj malzemelerinin gümrük vergi ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmadan ithalatına imkan veren bir gümrük rejimidir.

 Yöntem ve Türleri:

Şartlı muafiyet ve geri ödeme sistemi olarak iki türlüdür. Şartlı muafiyet sisteminde ithalde alınmayan vergiler teminata bağlanır ve ihracat taahhüdü gerçekleştikten sonra teminat iade edilir. Geri ödeme sisteminde ise ithal anında vergiler alınır ve taahhüt gerçekleştikten sonra iade edilir.

Bununla birlikte dahilde işleme rejiminde; dahilde işleme izin belgesi ve dahilde işleme izni olarak iki türlü başvuru ve uygulama alanı bulunur.

Dahilde işleme izin belgesi; ihraç amacıyla gümrük muafiyetli ithalata ve/veya yurt içi alımlara imkan sağlayan Ticaret Bakanlığınca düzenlenen belgeyi,

Dahilde işleme izni; İhraç amacıyla gümrük muafiyetli ithalata imkan sağlayan ve gümrük idaresince verilen izni ifade eder. Tanımdan da anlaşılacağı üzere belge için Bakanlığa, İzin için ilgili gümrük idaresine müracaat gerekmektedir.

Burada konumuz olan dahilde işleme iznine yoğunlaşacağız;

 Dahilde İşleme İzni Verilen Eşyalar ve Faaliyetler:

 Öncelikle belirtmek gerekirse aşağıdaki eşyalar haricinde tüm eşyalar için dahilde işleme izni alınabilir.

 Bununla birlikte;

a) Elyaf, iplik, ham ve mamul mensucat (astar dahil) gibi temel tekstil hammaddeleri ile tekstil ve deri kimyasal maddeleri dışında kalan yardımcı maddelerin (tela, etiket, düğme, fermuar, çıtçıt, rivet, askı, kuşgözü, şerit, kordela, lastik vb.) ithalatını müteakip, ihraç ürünlerinin elde edilmesinde kullanılması,

b) Kıymetli maden ve taşların, 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Karar hükümleri çerçevesinde ithalatını müteakip, işlendikten sonra ihraç edilmek üzere işçiliğe tabi tutulması,

c) Eşyanın korunması, görünüş ya da satış kalitesinin iyileştirilmesi, yeniden dağıtım veya yeniden satış için hazırlanmasına yönelik işlemler,

ç) Eşyanın montajı, kurulması, diğer eşyayla birleştirilmesi, bir araya getirilmesi veya ihraç edilecek eşyanın tamamlanması dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması,

d) Eşyanın yenilenmesi ve düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi veya boyanması,

e) Eşyanın elden geçirme ve ayarlar da dahil olmak üzere onarımı,

f) Eşyanın baskı işlemine tabi tutulması, asorti edilmesi, etiketlenmesi, ambalajlanması, temizlenmesi, elenmesi, fiziksel boyutunun değiştirilmesi, kavrulması veya kabuğundan ayrılması, asorti bağırsağın tüplenmesi,

g) Fide ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere kesme çiçek yetiştirilmesi,

ğ) Çelik filmaşin ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere çivi ve sıcak çekme siyah tel üretimi,

h) Rulo sacın ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere kesilmiş sac elde edilmesinde kullanılması,

ı) Bedelsiz olarak ithal edilen eşyanın işleme faaliyetine tabi tutulması

Durumlarında dahilde işleme izni verilebilmektedir. Hatta Gümrükler Genel Müdürlüğünün görüşü alınmak suretiyle bu kapsam genişletilebilmektedir.

Dahilde işleme izni almak gereken bilgi ve belgelerle elektronik ortamda gümrük idaresine başvurulması gerekir. Dahilde işleme izninin süresi sektörüne göre azami 12 aya kadar tespit edilebilir. Mevzuatta belirtilen hallerde ek süre alma imkanı da bulunmaktadır.

Gümrük İdaresince İthal ve İhraç Anında Yapılan Kontroller:

1) İzin süresinin geçerliliği

2) İzinde kayıtlı gümrük tarife istatistik pozisyonu,

3) Cinsinin değişmemesi,

4) Miktarın (izinde kayıtlı birimlerle) aşılmaması,

5) İzin kapsamında varsa indirimli teminat uygulamasına ilişkin hususlar saklı kalmak üzere, verginin teminata bağlanması,

6) İthalat rejiminde ithali belli kurum veya kuruluşların müsaadesine bırakılmış eşya için, ithalat esnasında bu kurum veya kuruluşların müsaadesinin aranması,

kaydıyla ithalatına izin verilir.

1) İzinde kayıtlı gümrük tarife istatistik pozisyonunun,

2) İzinde belirtilen ihraç ürününün adının, özelliğinin ve miktarının (belgede/izinde kayıtlı birimlerle),

3) İzin veya izinlere ilişkin beyanname sayısının,

4) Firmanın imalatçı-ihracatçı veya ihracatçı sıfatıyla unvanının,

5) İhracatçı, dış ticaret sermaye şirketi ve sektörel dış ticaret şirketi adına düzenlenen izin üzerinde kayıtlı bulunan yan sanayici unvanının,

6) İmalatçı-ihracatçı adına düzenlenen izin üzerinde yan sanayici kaydının bulunması ve ihraç konusu eşyanın tamamının veya bir kısmının ya da üretiminin bir alt aşamasının yan sanayicinin üretimi ile gerçekleşmesi durumunda, bu yan sanayici unvanının,

yer alması kaydıyla ihracatına izin verilir.

İhracat Taahhüdünün Kapatılması

Dahilde işleme izni ihracat taahhüdünü kapatmak için en geç izin süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde, gerekli bilgi ve belgeleri ilgili gümrük idaresine sunulması gerekmektedir. Dahilde işleme izni ihracat taahhüdü, izinde belirtilen şartlar da dikkate alınmak suretiyle, dahilde işleme rejimi hükümleri çerçevesinde eşdeğer eşya ve/veya ithal eşyasından elde edilen işlem görmüş ürün ile değişmemiş eşyanın başlamış işlemler dahil olmak üzere ihraç edildiğinin tespiti kaydıyla kapatılır.

Şahin KARATAŞ