Gümrük ve Dış Ticaret Eğitimleri

Eşyanın gümrük kıymeti, Gümrük Tarifesinin ve eşya ticaretine ilişkin belirli konularda getirilen tarife dışı düzenlemelerin uygulanması amacıyla belirlenen değer veya bedel olarak tanımlanır.
İthal eşyasının gümrük kıymeti ise, eşyanın satış bedelidir. Yani, Türkiye'ye ihraç amacıyla yapılan satışta Gümrük Kanununu’nun 27 ve 28 inci maddelerine göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır.
Gerek ithalatta gerekse ihracatta vergilendirmede ve diğer ticaret politikası önlemlerinin uygulanmasında esas alınacak bir değer olduğundan, kıymetin hatalı beyan edilmesi eksik veya fazla vergi alınmasına sebebiyet verebilir ki bu da idari yaptırıma neden olur.

Menşe bir eşyanın ekonomik milliyetidir. Menşe kavramı önemlidir çünkü eşyanın ithalatı sırasında gümrük vergilerinin hesaplanması, ticaret politikası önlemlerinin uygulanması(gözetim ve korunma önlemleri, miktar kısıtlamaları, anti-damping vergisi vs.) menşe ülkeye göre belirlenmektedir. Ayrıca, dış ticarete ilişkin istatistik tutulması bakımından da menşe önem arzetmektedir. Bu açıdan menşenin doğru belirlenmesi menşeyi tevsik edici belgelerin uygun hazırlanması hem vergilendirme hem de idari yaptırımlar açısından oldukça dikkat edilmesi ve bilinmesi gereken bir konudur.

Yurtdışından Türkiye'ye gönderilen ve Türkiye'den yurtdışına gönderilmek üzere gümrüğe sunulan her eşya, Gümrük Kanunu gereğince gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmak zorundadır. Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulması demek; eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmasını, biir serbest bölgeye girmesini, Türkiye Gümrük Bölgesi dışına yeniden ihracını, imhasını veya gümrüğe terk edilmesini ifade eder.
Dolayısıyla bunlar içerisinde gümrük rejimi demek;
Eşyanın
a) Serbest dolaşıma giriş rejimi,
b) Transit rejimi,
c) Gümrük antrepo rejimi,
d) Dahilde işleme rejimi,
e) Gümrük kontrolü altında işleme rejimi,
f) Geçici ithalat rejimi,
g) Hariçte işleme rejimi,
h) İhracat rejimi;

Usullerinden herhangi biriyle beyan yapılması anlamını taşımaktadır. Eşyaya ilişkin vergi ve ticaret politikalarının uygulanıp uygulanmayacağı, eşyanın kullanım amacı, geçici işlem olup olmadığı, çıkış, giriş veya transit işlem olup olmadığı gibi eşya statüsünü gösteren ve uygulanacak gümrük süreçlerini belirleyen gümrükleme yöntemleridir.

Gümrük vergileri, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanır. Ödeyeceğiniz gümrük vergisi hesaplanırken vergi matrahına gümrük tarifesinin unsurları uygulanır. Ad-valorem (yani fiyat veya değer üzerinden alınan) gümrük vergilerinde verginin matrahı eşyanın kıymetidir.
Bu çerçevede, gümrük vergileri hesaplanırken üç temel faktör esas alınmaktadır:
1. Eşyanın tarife sınıflandırması
2. Eşyanın menşei
3. Eşyanın gümrük kıymeti
İthalatınız sırasında uygulanacak olan gümrük vergisi oranı ve döviz kuru açısından gümrük beyannamesinin tescil edildiği tarih oldukça önemlidir.
Gümrük Vergileri
Gümrük Vergisi
İlave Gümrük Vergisi
Tek ve Maktu Vergi
Dampinge Karşı Vergi
Subvansiyona Karşı Telafi Edici Vergi
Katma Değer Vergisi
Özel Tüketim Vergisi
Ek Mali Yükümlülük
Toplu Konut Fonu
Tütün Fonu
Ek Fon
Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu
Çevre Katkı Payı
Telafi Edici Vergi (İhracat)
TRT Bandrol Ücreti (Ticari olmayan eşya için)

Gümrük beyannamesinde eşyanın konu olduğu ticari işlemle ilgili olarak gümrük mevzuatının gerektirdiği tüm bilgilere yer verilmektedir. Gümrük beyannamesinde, eşyanın hangi ülkeler ve hangi firmalar arasında alınıp satıldığı, nasıl taşındığı, eşyanın cinsi, miktarı, tarife sınıflandırması, menşei, gümrük kıymeti, tabi tutulacağı gümrük rejimi ve benzeri bilgilerin kaydedilmesi için belirlenmiş muhtelif alanlar bulunur.
Gümrük Kanununa göre, gümrük beyannamesinin, ait olduğu eşyanın vergileri ve olası cezalarından dolayı bir taahhüt ve beyan sahibi açısından bağlayıcı niteliktedir. Gümrük idaresi, yaptığınız gümrük işlemiyle ilgili olarak gümrük mevzuatının hükümlerini uygularken ve ödemeniz gereken gümrük vergilerini hesaplarken verdiğiniz gümrük beyannamesini ve bu beyannamenin içerdiği bilgileri esas alır.

Gümrük idaresi gümrük mevzuatının ihlal edildiği durumlarda, ihlalin niteliğine göre değişen para cezaları uygular. Bu cezalar 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234 ila 241 inci maddeleriyle belirlenir. Bu cezaların ve mahiyetlerinin önceden bilinmesi, olumsuz sonuçlardan kaçınma ve daha dikkatli olunması açısından önemlidir. Yine aynı şekilde yaptırımı çok ağır olan 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamı eylemlerin, olası sonuçlarının ve yaptırımla karşılaşmamak için dikkat edilmesi gereken hususların bilinmesi gereklidir.

Gümrük ve dış ticaret mevzuatı kapsamında maliyet avantajı sağlayacak çok sayıda kolaylaştırma, muafiyet, istisna ve indirim imkanları bulunmaktadır. Şirketin faaliyet çerçevesi, ürün grupları, dış ticaret hacim ve yöntemlerine göre mevzuat kapsamında belirlenen ve maliyet avantajı sağlayan uygulama ve haklardan yararlanılabilmektedir.

İthalat ve İhracat operasyonel işlemlerini gerçekleştiren personelin/uzmanların; süreç içerisinde karşılaşabileceği ve bilmesi gereken teorik ve pratik bilgiyi, düzenlenmesi gereken dış ticaret belgelerini, yine dış ticaret koordinasyonunda yapması gereken işlemleri tanıması ve bilmesi oldukça önemlidir. Malın çıkış noktasından varış anına kadar gümrük, dış ticaret işlemleri ve INCOTERMS dahil tüm sürecin kavranması amaçlanır. Bu noktada dış ticaret operasyonlarında sürekli sorunlarla karşılaşmamak ve engellere takılmamak için dış ticaret çalışanlarının hem mevzuat hem de uygulama açısından donanımlı olması gerekmektedir.

Dış Ticarette Ödeme Şekilleri ve Uygulamaları

• Peşin Ödeme (Cash in advance )
• Mal Mukabili (Cash against goods)
• Vesaik Mukabili (Cash against documents (CAD)
• Akreditifli (Letter of credit)
• Kabul Kredili (Acceptance credit)
• Karşılıklı Ticaret (Counter trade )
• Banka Ödeme Yükümlülüğü (Bank payment obligation)

Akreditifli Ödeme ve Uygulamaları
Akreditifte Taraflar
Akreditif Çeşitleri
Geri Dönülebilir / Geri Dönülemez Olma Özelliği Teyitli / Teyitsiz Akreditiflerin Anlamı, Akreditifte karşılaşılan riskler, rezerv koşulları
Akreditif Okuması ve Kontrolü
Akreditifin Ödeme Şekilleri (Sight, Deferred, Acceptance)
Akreditifli İşlemlerde Rezervin Anlamı ve Önemi
Swift Mesajları
Akreditif Mektupları ( MT 700)
Akreditif Açtırma Teklif Mektubunun Hazırlanması
Akreditif Metininin Açıklanması
Akreditif Belgelerinin Analizi
Akreditifte Rezerv
Rezerv Uygulama Örnekleri
Genel Olarak Akreditife İlişkin Riskler
UCP 600 Kuralları