Hangi Eşyalar Laboratuvar Tahliline Tabi Tutulur

Türk Gümrük Tarife Cetvelinin uygulanması bakımından eşyanın mahiyetinin ne olduğunu tayin etmek ve gümrük tarife istatistik pozisyonunu tespit etmek, ayrıca dış ticaret mevzuatının koyduğu kayıtlar gereği, yasaklama ve kısıtlama hükümlerinin uygulanması bakımından eşyanın mahiyetinin ne olduğunu tayin etmek amacıyla eşyalar laboratuvar tahliline tabi tutulur.

Gümrük Yönetmeliğinin 196. maddesi uyarınca;

1) Eşyanın,

a) Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 27 (27.01 ila 27.05, 2709.00.90 ve 27.16 hariç), 28, 29 uncu fasılları ve 32.08, 34.03 ve38.11 tarife pozisyonu ile 39.01 ile başlayarak 39.15 dâhil olmak üzere bu tarife pozisyonlarında yer alan eşyanın dökme olarak gelmesi,

b) (a) bendinde belirtilen eşya dışında, ek-23’te yer alan listede bulunması, (Yönetmelik ekleri için TIKLAYINIZ.)

c) Gümrük vergilerinin tahakkuk ettirilmesi, muafiyet hükümlerinin uygulanması ya da uygulanacak ticaret politikası önlemlerinin belirlenmesi için eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonunun muayene ile görevli memurca tespitinin mümkün olmaması,

ç)İşlenmiş tarım ürünlerinin bileşim tablosundaki yerinin belirlenmesinin gerekmesi,

hallerinden herhangi birinin varlığı durumunda laboratuvar tahlili yapılır.

Belge Kontrolü (Sarı Hat):

Tahlile Tabi;

1) Ek-23’te yer alan eşyalar,

2) Gümrük tarife istatistik pozisyonunun muayene ile görevli memurca tespit edilemeyen eşyalar,

Muayene ile görevli memura belge kontrolü(sarı hat) için gelmesi halinde beyanname içeriği eşya laboratuvar tahliline gönderilmez.

Beyanın kontrol türü ve kontrolle görevli memur, bilgisayar sistemi tarafından risk kriterlerine göre belirlenmekle birlikte, sarı hatta işlem gören beyannamelerin gümrük idaresi ve muayene ile görevli memur tarafından ciddi şüphe, risk, ihbar, beyan uyumsuzluğu, farklılık tespiti, fiziki kontrolün elzem olması gibi sebeplerle kırmızı hatta sevki mümkündür. Böyle bir hat değişikliği durumunda ise sarı hattan kırmızı hatta sevk edilen eşyaların tahlile gönderilmesi mümkün hale gelir. (Usul: Görevli memur tarafından bilgisayar sistemi üzerinde bir müzekkere ile idare amirine bildirilir ve memur değişikliği yapılır. İdare amiri oluru ile numune alınması sağlanarak eşya tahlile gönderilir ve kontrol işlemleri sonuçlandırılır.)

Muayene Memurunun Takdiri: Ek-23’te yer alan listede bulunan eşyanın niteliği itibarıyla gümrük tarife istatistik pozisyonunun tespitinin mümkün olması halinde muayene ile görevli memurun eşyayı laboratuvar tahliline göndermesine gerek yoktur. Dikkat edilecek olunursa; muayene memurunun takdirine bırakılan bu husus sadece Gümrük Yönetmeliği Ek-23’te yer alan eşyalar için mümkündür, diğer kapsamdaki eşyalarda böyle bir yetkisi bulunmamaktadır.

Emsal Tahlil: Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen eşya hariç, ithalinde süreklilik bulunan, göndericisi, alıcısı ve menşei aynı eşyanın, özelliklerini belirleyici belgelerinde ve bu belgeler ile eşya üzerinde bulunan ayırt edici ibarelerde farklılık bulunmaması ve beyanname tescil tarihi itibarıyla en fazla bir yıl öncesine dayanan tahlil raporunun tarih ve sayısının beyannamenin 44 no.lu kutusunda beyan edilmesi halinde, daha önce yapılan tahlile itibar edilerek yeniden laboratuvar tahliline gönderilmez. Ancak bilgisayar sistemi tarafından beyanın kontrolü türünün kırmızı hat tam muayeneolarak belirlenmesi halinde, yükümlünün bu kolaylıktan yararlanmasına izin verilmez.

OKSB ve YYS Sahiplerine Tanınan Kolaylık: 39.01 ila 39.15 tarife pozisyonlarında yer alıp dökme gelen ve emsal tahlil raporu için yukarıda saymış olduğumuz özellikleri taşıyan eşyanın onaylanmış kişi statü belgesine veya yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip olanlar tarafından ithalinde, aynı bentte belirtilen özellikleri taşıyan ve beyanname tescil tarihi itibariyle en fazla altı ay öncesine dayanan bir tahlil raporu ibraz edilmesi halinde buna itibar edilir. 39.01 ila 39.15 tarife pozisyonlarında dökme getirilen eşyalar için emsal tahlil raporu sunma kolaylığı sadece YYS ve OKSB sahibi firmalara tanınmıştır. Ayrıca; 27 (27.01 ila 27.05, 2709.00.90 ve 27.16 hariç), 28, 29 uncu fasılları ve 32.08, 34.03 ve 38.11 tarife pozisyonu ile 39.01 ile başlayarak 39.15 dâhil olmak üzere bu tarife pozisyonlarında yer alan ve dökme olarak gelen eşyaların yükümlüsünün Onaylanmış Kişi Statüsüne veya Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasına sahip olması halinde, tahlil sonuçları alınmadan eşya teslim edilir. Tahlil sonucunun beyana aykırı çıkması halinde, sistem üzerinde beyannameye meşruhat düşülür ve vergilerin yeniden hesaplanmasını gerektirir bir durum olması halinde tahakkuku yeni duruma göre yapılır.

Transit Rejiminde Tahlil: Transit rejiminde beyanın belge kontrolüne tabi tutulması ya da fiziki muayeneye tabi tutulan eşyanın niteliği itibarıyla muayene memurunca gümrük tarife istatistik pozisyonunun tespitinin mümkün olması halinde eşya laboratuvar tahliline tabi tutulmaz. Bununla birlikte, kara ve demiryolu hudut kapılarından Türkiye Gümrük Bölgesine girişte transit rejimi beyanında bulunulan ve tahlile tabi eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonunun tespiti için laboratuvar tahlilinin gerekli olması durumunda, giriş gümrük idaresi tarafından rejimin ibrasına kadar gümrük idaresinde saklanmak üzere numune alınarak taşıtın varış idaresine sevki mühür tatbik edilmek ve elektronik uydu takip cihazları ile takip edilmek suretiyle gerçekleştirilir. Varış idaresinde eşyanın laboratuvar tahlili sonucunun beyana uygun olması halinde rejim sonlandırılır. Laboratuvar tahlili sonucunun beyana uygun olmaması halinde giriş gümrük idaresi numuneyi varış gümrük idaresine gönderir, bu numune kullanılarak yapılan laboratuvar tahlili sonuçlarına göre işlem yapılır.

Yetkili Laboratuvarlar: Laboratuvar tahlillerinin gümrük laboratuvarında yapılması esas olmakla birlikte gümrük laboratuvarları dışındaki akredite laboratuvarlara da tahlil yaptırılabilir. Tahlilin yaptırılacağı akredite laboratuvarın tespitinde eşyanın özelliklerine göre istenilen tahlili yapabilecek sırasıyla;

1) En yakın üniversite,

2) İlgili bilimsel kuruluş, uzman ve uygulayıcı kurum laboratuvarları,

3) Özel laboratuvarlar,

Dikkate alınır. Akredite laboratuvarlarca düzenlenecek tahlil raporları doğrudan gümrük beyannamesinin tescil edildiği gümrük müdürlüğüne gönderilir. Muayene ile görevli memur tarafından eşyanın tarife tespitinin yapılamaması durumunda, tahlil sonuçları tarife tespiti amacıyla en yakın gümrük laboratuvarına gönderilir. Tahlil masrafları yükümlü tarafından karşılanır.

Tahlile İtiraz ve İkinci Tahlil: İlgili kişilerce tahlil sonuçlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne bir dilekçe ile itiraz edilebilir. İtiraz üzerine, birinci tahlilin yapıldığı gümrük laboratuvarında görevli olan ve ilk tahlili yapan kimyager dışındaki iki kimyager tarafından ikinci tahlil yapılır. Yükümlünün talebi halinde, gümrük idareleri, gümrük kimyageri olmayan, bir gözlemci kimyagerin de ikinci tahlilde bulunmasına izin verir. İkinci tahlil sonucu, eşyanın teknik özellik ve niteliklerinin tayin ve tespiti bakımından kesindir. Bu sebeple, yükümlülere ikinci tahlil sonucu ile bu sonuca göre yapılan tarife uygulaması ve tahakkuk ettirilen vergiler duyurulur.

Gümrük laboratuvarlarında tahlili yapılabilen eşya listesine erişmek içinTIKLAYINIZ.

Şahin KARATAŞ

Ticaret Müfettişi